Ubezwłasnowolnienie

Ubezwłasnowolnienie to częściowe lub całkowite pozbawienie osoby fizycznej zdolności do czynności prawnych, czyli zdolności do nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Orzeka o nim są okręgowy, właściwy według miejsca zamieszkania osoby, której dotyczy wniosek. Jeśli nie posiada ona miejsca zamieszkania, decydujące jest miejsce pobytu.

W polskim prawie cywilnym wyróżnia się dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia:

• częściowe,
• całkowite.

Ubezwłasnowolnienie częściowe można orzec wobec osoby pełnoletniej w ściśle określonych przez ustawodawcę wypadkach. Powodem ubezwłasnowolnienia jest choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy albo inne zaburzenie psychiczne, w szczególności pijaństwo lub narkomania. Przy czym mimo, że takiej osobie potrzebna jest pomoc do prowadzenia spraw, nie jest uzasadnione jej ubezwłasnowolnienia całkowite. Osobie ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę.

Skutkiem ograniczenia zdolności do czynności prawnych osoby ubezwłasnowolnionej częściowo jest, poza określonymi w ustawie wyjątkami, konieczność uzyskania przez nią zgody jej przedstawiciela ustawowego na zaciąganie zobowiązań oraz rozporządzaniem swoimi prawami.

Ubezwłasnowolnienie całkowite możliwe jest wobec osoby, która ukończyła 13 lat, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego zaburzenia psychicznego, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest ona w stanie kierować swoim postępowaniem. Osobie ubezwłasnowolnionej całkowicie ustanawia się opiekę, poza sytuacją, kiedy pozostaje ona jeszcze pod władzą rodzicielską. Skutkiem całkowitego pozbawienia zdolności do czynności prawnych jest, poza wyjątkiem określonym w ustawie, nieważność czynności prawnych dokonanych przez taką osobę.

Ustawodawca szczegółowo określił grupę podmiotów, które mogą zgłosić wniosek o ubezwłasnowolnienie częściowe lub całkowite. Są to:

• współmałżonek,
• krewni w linii prostej, czyli wstępni i zstępni oraz rodzeństwo,
• przedstawiciel ustawowy.

Ponadto w świetle przepisów wniosek taki może złożyć prokurator, jeżeli uzna, że zaistniały przesłanki do ubezwłasnowolnienia osoby, ale brak jest uprawnionych do tego osób lub bezpodstawnie się od tego uchylają.

Wniosek o ubezwłasnowolnienie spełnić musi określone wymagania. Kancelaria adwokacka Krzysztofa Zagóry chętnie podejmie się przygotowania stosownych dokumentów i poprowadzenia postępowania na rzecz Klientów z Cieszyna i Bielsko-Białej.